Tel: 210 3604780
Email: info@aniclubsolarium.gr
Πλατεία Φιλικής Εταιρείας 3, 10673 Αθήνα
Ωράριο λειτουργίας
Σεπτέμβριο με Μάρτιο
Καθημερινά: 10.00 - 21.00
Σάββατο: 10.00 - 18.00
Κυριακή: κλειστά
Απρίλιο με Αύγουστο
Καθημερινά: 10.00 - 22.00
Σάββατο: 10.00 - 20.00
Κυριακή: κλειστά
Απαντήσεις στις πιο συχνές ερωτήσεις σχετικά με το τεχνητό μαύρισμα.
Η αναγέννηση του δέρματος που γερνάει (αντιγήρανση), αποτελεί μια μεγάλη βιομηχανία προϊόντων και υπηρεσιών. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η έκθεση στην υπεριώδη ηλιακή ακτινοβολία UV και ιδιαίτερα στην UVB (που προκαλει το εγκαυμα), προκαλει στο δερμα μια άγρια όψη. Το πότε θα εμφανιστεί αυτό το φαινόμενο στο δέρμα, καθώς και η έντασή του, εξαρτώνται από τη δόση της ακτινοβολίας αλλά και από τη γενετική προδιάθεση του καθενός και της καθεμιάς.
Η βλάβη που προκαλείται στο δέρμα (φωτογήρανση) βρίσκεται στο κολλαγόνο, αλλά η διαδικασία έχει γίνει μόνο μερικώς κατανοητή. Η UV αναγκάζει τις ίνες του κολλαγόνου να δημιουργούν μεταξύ τους μοριακές διασυνδέσεις, κάνοντάς τες λιγότερο ελαστικές, αλλά δεν είναι γνωστές οι συνέπειες αυτής της διαδικασίας. Ωστόσο, η έκθεση στον ήλιο ωφελεί πολλές άλλες λειτουργίες του οργανισμού.
Το βασικό όμως είναι ότι η συγκεκριμένη δράση του ήλιου τελικά, δεν έχει να κάνει τίποτα με τη διαδικασία της γήρανσης. Το κύριο χαρακτηριστικό της γήρανσης του δέρματος είναι η απώλεια κολλαγόνου η οποία είναι γενετικά προκαθορισμένη. Η απώλεια αυτή ανέρχεται στο 1% ετησίως, για όλη τη διάρκεια της ενήλικης ζωής και είναι η ίδια και για τα δύο φύλα. Ο λόγος για τον οποίο οι γυναίκες φαίνεται να γερνούν ταχύτερα από τους άντρες είναι ότι διαθέτουν λιγότερο κολλαγόνο. Αυτή η διαφορά, ισοδυναμεί με «γήρανση» 15 ετών! Η απώλεια κολλαγόνου δεν έχει να κάνει με την ακτινοβολία UV και συμβαίνει εξίσου σε όλα τα μέρη του δέρματος, καλυμμένα και ακάλυπτα.
Αν ο καρκίνος του δέρματος είναι το δόλωμα, το μελάνωμα είναι το αγκίστρι. Συχνά η ακτινοβολία UV κατηγορείται, για την αύξηση των περιστατικών καρκίνου του δέρματος. Οι περισσότεροι έχουμε απλές ελιές και ακόμα πιο πολλοί έχουμε σμηγματορροϊκές υπερκερατώσεις, οι οποίες μεγαλώνουν, γίνονται πιο μαύρες, προκαλούν φαγούρα και μπορεί να ματώνουν, ακριβώς όπως συμβαίνει και με το μελάνωμα.
Χρειαζόμαστε σαφείς απαντήσεις σε δύο ερωτήματα: Είναι πραγματική η αύξηση των περιστατικών μελανώματος; Ποια η σχέση του με την υπεριώδη ακτινοβολία;
Δυστυχώς η απάντηση και στα δύο ερωτήματα είναι αβέβαιη.
Το βέβαιο είναι ότι έχουν αυξηθεί πολύ οι αναφορές για μελανώματα. Το πρόβλημα όμως είναι ότι αυτό που χαρακτηρίζεται σήμερα ως μελάνωμα, μπορεί να μην είναι. Φαίνεται ότι πρόκειται για μία επαναταξινόμηση του τι συνιστά μελάνωμα. Στο παρελθόν αποτελούσε κοινό τόπο για τους παθολογοανατόμους να αναφέρουν οριακά ή ελάχιστα ύποπτα ιστολογικά ευρήματα ελιών.
Όταν οι αιτήσεις αποζημιώσεων για ιατρική αμέλεια άρχισαν να υπαγορεύουν μία πιο αμυντική πρακτική, τα ίδια ακριβώς ευρήματα χαρακτηρίζονταν πλέον ως ύποπτα, χωρίς να υπάρχει μπροστά η λέξη «οριακά». Με τον καιρό, αυτό προχώρησε σε πιθανότητα και τελικά σε βεβαιότητα. Με άλλα λόγια, οι ελιές έμειναν οι ίδιες, η διάγνωση όμως άλλαξε.
Έχουμε ακόμα πολλά να μάθουμε σχετικά με τα οφέλη από την έκθεση στον ήλιο: Στους μηχανισμούς του ανοσοποιητικού συστήματος, στην εξαιρετική βελτίωση της διάθεσης και τη φημολογούμενη ελάττωση των πιθανοτήτων εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου και του προστάτη. Η υπέρ το δέον αποφυγή του ήλιου και η χρήση αντηλιακών δεν επιτρέπουν την ανάπτυξη του φυσικού μαυρίσματος, του αντηλιακού της φύσης και έτσι αυξάνονται οι πιθανότητες πρόκλησης ηλιακών εγκαυμάτων.
Η χρωστική των μελανοκυττάρων του δέρματος είναι ένα σύστημα προστασίας από την υπέρμετρη έκθεση στις υπεριώδεις ακτινοβολίες, το οποίο εξελίχτηκε πολύ πριν την έλευση των αντηλιακών.
Ως μεγάλη απειλή τοποθετείται ο καρκίνος του δέρματος που αποτελεί το κύριο σημείο των προειδοποιήσεων. Το επιχείρημα είναι ότι τα συνεχώς αυξανόμενα κρούσματα έχουν ως αιτία την ηλιακή ακτινοβολία. Στην πραγματικότητα, το 95% των καρκίνων του δέρματος είναι βασικοκυτταρικά και ακανθοκυτταρικά επιθηλιώματα (σε σχέση 5 προς 1 μεταξύ τους) τα οποία, παρόλο που ονομάζονται «καρκίνοι» είναι λειτουργικά καλοήθη και δεν εξαπλώνονται.
Οι περισσότεροι απ’ αυτούς τους «καρκίνους» δεν υπερβαίνουν σε μέγεθος το 1 εκατοστό και η τοπική εκτομή τους είναι σε ποσοστό 95-99% επιτυχής. Όσα υπολείμματα του «καρκίνου» παραμένουν, εξαφανίζονται από μόνα τους και οι λίγες υποτροπές αφαιρούνται εύκολα. Οι εξαιρέσεις είναι σπάνιες και συνήθως είναι συνέπεια κάποιων άλλων νόσων.
Έτσι, παρότι ο καρκίνος του δέρματος είναι όντως ο συχνότερος είναι και ο λιγότερα επικίνδυνος.
Ας πάρουμε ως παράδειγμα τη σχέση μεταξύ ακτινοβολίας UV και επιθηλιωμάτων: Προκαλούνται από την ακτινοβολία, υπάρχει άμεση συσχέτιση κρουσμάτων και γεωγραφικού πλάτους στο οποίο ζουν οι πάσχοντες, αλλά και ανάμεσα στο μέρος του σώματος που εμφανίζονται και στο ποσό της ακτινοβολίας που αυτό δέχεται. Τίποτα απ’ αυτά δε συμβαίνει με το μελάνωμα. Τα μελανώματα είναι δύσκολο να παραχθούν πειραματικώς και η σχέση με το γεωγραφικό πλάτος στο οποίο ζουν οι πάσχοντες είναι οριακή. Η αύξηση των κρουσμάτων είναι πολύ μικρότερη από αυτήν των UV-εξαρτώμενων καρκίνων και, αντίθετα με τα επιθηλιώματα, δεν υπάρχει απόδειξη ότι τα αντηλιακά προστατεύουν από τα μελανώματα.
Τελικά, οι αποδείξεις που αφορούν την επίδραση της UV στο δέρμα είναι εκπληκτικά ξεκάθαρες: Δεν επιταχύνει τη γήρανση του δέρματος, η οποία οφείλεται στη λέπτυνση από την απώλεια του κολλαγόνου. Παρ’ ότι η ακτινοβολία UV είναι η κύρια αιτία των επιθηλιακών καρκίνων του δέρματος, οι οποίοι είναι λειτουργικά καλοήθεις, δεν υπάρχουν στέρεες αποδείξεις ότι αποτελεί την κύρια αιτία του κακοήθους μελανώματος.
Τι πρέπει να κάνουμε λοιπόν με την έκθεση στις UV και τα αντηλιακά; Η γρήγορη απάντηση είναι ότι σε ήπια κλίματα (όπως αυτό της Ελλάδας) πέραν του να αποφεύγουμε τα εγκαύματα και να μην κοιτάμε κατάματα τον ήλιο, δεν έχει σημασία τι κάνουμε, επειδή ο κίνδυνος από την έκθεση είναι ασήμαντος. Φυσικά, τα παιδιά πρέπει να μάθουν πόσο ήλιο αντέχουν χωρίς να πάθουν έγκαυμα και οι γονείς τους πρέπει να σιγουρευτούν ότι η έκθεση των παιδιών γίνεται βαθμιαία, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η εμφάνιση του προστατευτικού μαυρίσματος. Αυτό είναι πιο σημαντικό σε παιδιά με πυρόξανθα μαλλιά και φακίδες, τα περισσότερα εκ των οποίων πρέπει να προσέχουν να μην υποστούν ηλιακά εγκαύματα σε όλη τη διάρκεια της ενήλικης ζωής τους. Αν και τα αντηλιακά θα ελαττώσουν το σχηματισμό των επιθηλιωμάτων, δεν έχει αποδειχτεί ότι ελαττώνουν τα μελανώματα.
Ο Sham Shuster είναι Επίτιμος Καθηγητής της Δερματολογίας στο Πανεπιστήμιο του Newcastle Upon Tyne και Επίτιμος Σύμβουλος του Τμήματος Δερματολογίας, στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείου Norfolk and Norwich. Το παρόν κείμενο αποτελεί επιμελημένη προσαρμογή από ένα κεφάλαιο του βιβλίου Panic Nation? Unpicking the myths we’re told about food and health, που έχουν επιμεληθεί οι Stanley Feldman και Vincent Marks.
Οι τύποι του δέρματος χωρίζονται σε 4, σύμφωνα με την συμπεριφορά τους κατά το μαύρισμα. Υπό την επήρεια των λαμπτήρων μαυρίσματος αντιδρούν όπως όταν βρίσκονται κάτω από τον ήλιο. Το μαύρισμα που επιτυγχάνεται διαφοροποιείται από άτομο σε άτομο ανάλογα με τον τύπο του δέρματος. Ο χρήστης πρέπει να ακολουθεί τις οδηγίες των υπευθύνων των κέντρων τεχνητού μαυρίσματος.